Հունվարի 19-ին Deloitte աուդիտորական ընկերությունը հրապարակել է թոփ-ակումբների ֆինանսական վիճակի մասին տարեկան հաշվետվություն։

Ամենահետաքրքիր գլուխներից մեկը շահութաբերությունն է: Պրեմիեր Լիգայի գերիշխանությունը հստակ տեսանելի է.

Եկեք փորձենք մի քանի դիտարկում անել․

• Ակումբների ընդհանուր եկամուտը կազմում է 9,2 մլրդ եվրո, 13%-ով ավելի, քան 2020/21-ին, և նույնն է, ինչ 2019/20-ին: Բացի այդ, ակումբների համատեղ կոմերցիոն եկամուտն աճել է 8%-ով (3,5 մլրդ եվրոյից մինչև 3,8 մլրդ եվրո):

• Ակումբների միջին եկամուտն ավելացել է մինչև 462 միլիոն եվրո՝ 51 միլիոն եվրոյով ավելի անցյալ տարվա համեմատ, բայց դեռևս ցածր է 2019 թվականի ռեկորդային 464 միլիոն եվրոյից:

• Զեկույցների հրապարակման պատմության մեջ առաջին անգամ ցուցակի թիմերի կեսից ավելին ներկայացնում է մեկ երկիր: 20 տեղերից 11-ը զբաղեցրել են Պրեմիեր Լիգայի ակումբները՝ «Մանչեսթեր Սիթին», «Լիվերպուլը», «Մանչեսթեր Յունայթեդը», «Չելսին», «Թոթենհեմը», «Արսենալը», «Վեսթ Հեմը», «Լեսթերը», «Լիդսը», «Էվերթոնը» և «Նյուքասլը»։ Եթե հաշվի առնենք լավագույն 30-ին, Պրեմիեր Լիգայի թիմերը ընդհանուր առմամբ 16-ն են։

• «Մանչեսթեր Սիթին» գլխավորում է այս աղյուսակը երկրորդ տարին անընդմեջ, իսկ «Ռեալը» (2-րդ), «Չելսին» (8-րդ) և «Ինտերը» (14-րդ) պահպանում են իրենց դիրքերը նախորդ տարվա համեմատ: Մյուս թիմերի դիրքերը փոխվել են։

Հետաքրքիր մանրամասներ. «Մանչեսթեր Սիթին» ներկայացված ոչ մի ցուցանիշով առաջատարը չէ։ Ընդհանուր առմամբ՝ «Սիթին» միայն տասներորդ տեղում է խաղերի արդյունքներով, բայց ամեն ինչ քիչ թե շատ հավասարակշռված է։ 373 միլիոն եվրոն «Սիթիի» ռեկորդային եկամուտն է՝ 70 միլիոն եվրոյով ավելի, քան նախորդ տարի:

• «Լիվերպուլը» զեկույցի 26-ամյա պատմության մեջ առաջին անգամ բարձրացավ երրորդ տեղը ռեկորդային կոմերցիոն եկամուտներով, հեռուստատեսային ռեկորդային եկամուտներով։

• «Բարսելոնան» և «Ռեալը» չեն կարողանում հասնել մինչև համաճարակի եկամտի մակարդակին: Կովիդը հատկապես ծանր հարվածեց «Բարսային»՝ 2018/19 մրցաշրջանի համեմատ կատալոնացիների եկամուտը նվազել է 203 միլիոն եվրոյով, Մադրիդի «Ռեալինը»՝ 43 միլիոնով, մինչդեռ նրանք արդեն վերականգնվում են։

• ՊՍԺ-ն, օրինակ, ամբողջությամբ վերականգնվել է կորոնավիրուսից եկամուտների առումով և առաջատար է որոշ ցուցանիշներով: Պետք է ասել հետևյալը։ Փարիզցիների եկամտի 111%-ը աշխատավարձի վրա է ծախսվում։ ՊՍԺ-ն միակ ակումբն է թոփ-20-ում «Նյուքասլի» և «Էվերթոնի» կողքին, որոնք այս ծախսում են եկամտի 95-96%-ը։

• 2018/19 մրցաշրջանից հետո առաջին անգամ նոր ակումբ է մտել թոփ 10՝ «Արսենալը» (10-րդ), որը նախորդ տարվա վարկանիշի համեմատ գերազանցել է «Յուվենտուսին» (11-րդ):

• «Լիդսը» 2002/03 մրցաշրջանից հետո առաջին անգամ հայտնվեց լավագույն 20-յակում՝ զբաղեցնելով վարկանիշային աղյուսակում 18-րդ տեղը:

• Երկու տարվա ընթացքում առաջին անգամ «Զենիթը» դուրս մնաց ոչ միայն աշխարհի ամենաեկամտաբեր ակումբների թոփ 20-ից, այլև 30-ից:

• Մենք վերլուծել ենք կանանց ակումբների եկամուտները։ Ամենահարուստներն են «Բարսելոնան» (եկամուտը՝ 7,7 մլն եվրո), «Մանչեսթեր Յունայթեդը» (6 մլն) և «Մանչեսթեր Սիթին» (5,1 մլն)։

Պրեմիեր Լիգայի գերակայության պատճառը հեռուստատեսային եկամուտների աճն է։ Այլ լիգաներում դա չի երևում։

Deloitte-ը նշում է, որ Պրեմիեր Լիգան թոփ առաջնություններից միակն է, որին հաջողվել է ավելացնել ԶԼՄ-ների իրավունքների վաճառքից ստացված ընդհանուր եկամուտը, ընդ որում, դրսից եկամուտներն այժմ գերազանցում են ներքինին։

«Այժմ հարցն այն է, թե արդյոք այլ լիգաները կարո՞ղ են փակել բացը` բարձրացնելով արտասահմանյան իրավունքների արժեքը, թե՞ Պրեմիեր Լիգան կդառնա գործնականում անձեռնմխելի», – ասում է Թիմ Բրիջը՝ Deloitte Sports Business Group-ի առաջատար գործընկերը:

Պրեմիեր Լիգայից դուրս միայն երեք ակումբ կա թոփ-10-ում՝ հեռուստատեսային եկամուտներով․

Եկամտի ընդհանուր աճի պատճառը երկրպագուների վերադարձն է։ Խաղերի եկամուտները (տոմսերը, մարզադաշտի գործունեությունը խաղի օրը) աճել են 111 միլիոն եվրոյից մինչև 1,4 միլիարդ եվրոյի, քանի որ ամբողջ Եվրոպայում տրիբունաները վերաբացվել են․

ՊՍԺ-ն այս հոդվածում գերակայության ուղին սկսեց վերջին տարիներին։ Նույնիսկ այն ժամանակ նրանք միջինը մեկ տեղից վաստակում էին 2100 դոլար: Ակումբը հետագայում էլ ավելի մեծ աճ է ակնկալում։ Մեսսին գլխավորը չէ, այլ պատճառներից մեկն է, թե ինչու է ՊՍԺ-ին հաջողվում ամեն տարի ավելի շատ գումար ստանալ տոմսերի վաճառքից և «Պարկ դե Պրենսի» տարբեր ծառայություններից։

«Թոթենհեմը» սկսում է զգալ նոր մարզադաշտի ազդեցությունը։ Այն բացվել է մինչև համաճարակը, ուստի երկար ժամանակ նրանք չէին կարողանում օգտագործել այն 100 տոկոսով։

Այս ֆոնին իտալական ակումբների ելույթը շատ համեստ է թվում։ Սա պատճառներից մեկն է, թե ինչու է Անդրեա Անյելին այդքան ցանկանում՝ Սուպերլիգան իրականություն դառնա:

Աճում են նաև կոմերցիոն եկամուտները՝ փոխհատուցելով հեռուստատեսային փողերի կրճատմանը։

Աճը զգալի է, և կրկին ՊՍԺ-ն առաջատար է (և այստեղ նույնպես մեծ է Մեսսիի դերը), սակայն անգլիական ակումբները կրկին գերակշռում են ներկայացուցիչների քանակով․

«Առևտրային գործընկերների, երկրպագուների և ներդրողների հետաքրքրությունը Պրեմիեր Լիգայում ավելի մեծ է, քան երբևէ», – նշում է Deloitte’s Bridge-ը:

Կանխատեսել կարելի է, որ Անգլիան կշարունակի գերիշխել ֆուտբոլում։ «Պրեմիեր Լիգայի ֆինանսական գերակայությունը դժվար թե վիճարկվի առաջիկա մրցաշրջաններում։ Հիմա հարցը այլ է։ Պրեմիեր Լիգայի բոլոր 20 ակումբները ե՞րբ կլինեն վարկանիշի լավագույն 30-ում»։