Խորվաթիան հերթական անգամ կանգ առավ գավաթից մեկ քայլ հեռու, բայց փայլուն կիսապաշտպանի համար դա ոչինչ չի նշանակում:
Ֆուտբոլային աշխարհում վաղուց հավերժական դիսկուրս կա։ Շատերը, իհարկե, հավատում են, որ, այո՛, կոչումները մեծության աստիճանի ամենավառ նշանն են: «Ամենակարևորը գավաթներ վերցնելն է, այնուհետև «Ոսկե գնդակը» նվաճելու հնարավորությունները կմեծանան», օրինակ՝ Լեո Մեսսին կապում է անձնական և թիմային ձեռքբերումները:
Բայց կա նաև հակառակ կողմ, որը հավատարիմ է Յուրգեն Կլոպի ժամանակին հնչեցրած գաղափարին. «Գավաթներն ու մեդալներն ի վերջո ինչ-որ տեղ կթաքցնեն ակումբի շենքում, և դուք կմոռանաք, թե կոնկրետ երբ է եղել, և ով որ գավաթն է նվաճել: Պահն ինքնին կարևոր է, բայց ավելի կարևոր է հիշողությունը, որ դու եղել ես խաղի ժամանակ, որ դու դրա մի մասն ես եղել: Սա է խնդիրը»:
Ճիշտ է, կարելի է երկար վիճել պատմության մեջ թիմի կշիռը գավաթների քանակի հաշվման միջոցով գնահատելու արդարացիության մասին։ Բայց, այնուամենայնիվ, յուրաքանչյուր դեպք եզակի է, և Լուկա Մոդրիչի ուղին լավագույն օրինակն է։ Կիրակի օրը նա հերթական եզրափակչում պարտվեց իր ազգային հավաքականի հետ։ «Շախմատիստներն» իրենց ոճով փակեցին իսպանացիներին, խաղը տեղափոխեցին լրացուցիչ ժամանակ և պայքարի մեջ էին մինչև 11 մետրանոց հարվածաշարը, բայց բախտը շրջվեց նրանցից։ Ունայի Սիմոնը երկու սեյվ կատարեց, իսկ Մոդրիչի ակումբակից Դանի Կարվախալը հաղթանակ բերեց Ազգերի Լիգայի եզրափակչում Պանենկայի ոճով կատարած հարվածի օգնությամբ։
Սա երրորդ անգամն է, որ խոշոր մրցաշարում հաղթանակը մոտեցել է Խորվաթիային: 2018 թվականին Զլատկո Դալիչի թիմը կանգ առավ բացարձակ չեմպիոնությունից մեկ քայլ հեռու՝ Լուժնիկիում պարտվելով Ֆրանսիային (2:4)։ Այնուհետ Մոդրիչը ճանաչվեց մրցաշարի լավագույն ֆուտբոլիստ և վեց ամիս անց ստացավ «Ոսկե գնդակը», սակայն խորվաթները բաց թողեցին աշխարհի չեմպիոն դառնալու հնարավորությունը։ Քաթարում Լուկայի բանդան հասավ կիսաեզրափակիչ, պարտվեց ապագա չեմպիոններին՝ արգենտինացիներին, բայց երրորդ տեղի համար խաղում կարողացավ առավելության հասնել Մարոկկոյի հանդեպ։ Արդյունքում, 38 տարեկանում պատմության մեծագույն խաղացողներից մեկը ազգային հավաքականի հետ զրո տիտղոս ունի:
Խորվաթիայի հավաքականի արդյունքները գնահատելու երկու տարբերակ կա. Ինչ-որ մեկը կասի՝ ինչ անհաջող է Մոդրիչը, այդքան անգամ նա շատ մոտ էր տիտղոսին: Բայց կա մեկ այլ կարծիք. Խորվաթիան արդեն երկար տարիներ է ցատկում է իր գլխից վեր և մեծ մասամբ Լուկայի շնորհիվ հասնում է նման փուլերի: Նրանք պարտվում են այն թիմերին, որոնք օբյեկտիվորեն ավելի ուժեղ են։ Դա եղավ Ֆրանսիայի, Արգենտինայի և հիմա Իսպանիայի հետ:
Գաղտնիք չէ, որ Խորվաթիայի հավաքականի առանցքը կիսապաշտպանության գիծն է։ Աշխարհի 2018 թվականի առաջնությունում Մոդրիչի և Ռակիտիչի մի խումբ էր, որոնց պաշտպանում էր հենակետային Բրոզովիչը: Երբ Ռակիտիչը ավարտեց կարիերան ազգային հավաքականում, նրա տեղը զբաղեցրեց ոչ այնքան նուրբ, բայց ավելի դինամիկ Կովաչիչը: Ամեն ինչ պտտվում է այս եռյակի շուրջ՝ գնդակի տիրապետում, ճնշում, պաշտպանությունից դուրս գալ և այլն։
«Աշխարհում ոչ ոք չունի այնպիսի կիսապաշտպանություն, ինչպիսին մենք ունենք՝ Մոդրիչ, Բրոզովիչ և Կովաչիչ»,- գրել է Սլավեն Բիլիչը The Athletic-ի սյունակում: «Նրանք անհավանականորեն վերահսկում են խաղը։ Նրանք կարող են դանդաղեցնել տեմպը կամ կարող են հնարավորինս արագ խաղալ: Նրանք կարողանում են գնդակը խաղի մեջ պահել ցանկացած մրցակցի դեմ»։
«Կարծում եմ՝ Մատեոն, Լուկան և Մարցելոն պատմության լավագույն խորվաթ կիսապաշտպաններն են: Երբ գնդակը փոխանցում ես նրանց, դա ավելի ապահով է, քան բանկում գումար պահելը: Ամեն ինչ իրական է դառնում, երբ խաղում ես նրանց հետ»,- թիմակիցներով հիացել է պաշտպան Յոսիպ Յուրանովիչը։
Գերազանց կիսապաշտպանությունն այն է, ինչը թույլ է տալիս Խորվաթիայի հավաքականին մեծ թվով ֆուտբոլիստներով, որոնք եվրոպական չափանիշներով աչքի չեն ընկնում, հասնել միջազգային մրցաշարերի ամենահեռավոր փուլեի։ Կիսապաշտպանությունն այն է, ինչը հիանալի մեքենա է դարձնում խորվաթական մեքենան, իսկ Մոդրիչն այն դետալն է, որը այս մեքենան դարձրեց աշխարհի լավագույններից մեկը:
2008 թվականից ի վեր «շախմատիստները» միայն երեք անգամ չեն գնացել փլեյ-օֆֆի խաղերի լրացուցիչ փուլ (Ֆրանսիայի հետ ԱԱ-2018-ում, Արգենտինայի և Մարոկկոյի հետ 2022-ի ԱԱ-ում) – 13 դեպքերից 10-ում եղել է լրացուցիչ ժամանակ: Եվ Մոդրիչը խաղաց նրանցից յուրաքանչյուրում։ Իսպանիայի հետ նա նույնպես խաղադաշտում անցկացրեց ամբողջ 120 րոպեները։
«Մոդրիչը ֆուտբոլի սահմանումն է։ Նա շուտով կդառնա 38 տարեկան, բայց վազելուց չի հոգնում ու որակը չի կորցնում։ Իր տարիքում նա արդեն պետք է որոշ հանդիպումներ բաց թողնի, չհամապատասխանի ճնշմանը, բայց դա տեղի չի ունենում։ Զգում է, որ նա 25 տարեկան է: Լուկայի հետ առճակատումը մի բան է, որը դուք պետք է գնահատեք, նույնիսկ որպես նրա մրցակից: Ես կցանկանայի, որ ամբողջ աշխարհն ապրեր ֆուտբոլը այնպես, ինչպես Մոդրիչն է ապրում»,- Ազգերի լիգայի եզրափակչից հետո Լուկային զարմանալի կերպով նկարագրեց Ունայի Սիմոնը:
Փիլիսոփայական տեսանկյունից հակառակորդի կողմից նման գովեստը ավելի կարևոր է, քան ցանկացած կոչում: Մոդրիչի առանձնասենյակում կան բազմաթիվ գավաթներ։ Ակումբային մակարդակում նա նվաճեց այն ամենը, ինչ հնարավոր էր, և ոչ մեկ անգամ: Հետևաբար, այլևս նշանակություն չունի՝ նա կմնա հավաքականում, թե շուտով կհայտարարի իր կարիերան ավարտելու մասին։ Նրա դերը խորվաթական սպորտի պատմության մեջ այլ կերպ պետք է չափել: Իհարկե, գավաթների քանակը մեծության արտացոլումն է, բայց Լուկան ստիպում է մտածել ավելի խորը:
Իր երկրի համար նա հերոս է և կենդանի լեգենդ, պատմության ամենանշանավոր մարդկանցից մեկը: Իսկ այս հատվածում ազգային հավաքականի հետ տիտղոսների բացակայությունը ոչ մեկին չպետք է անհանգստացնի։ Մեծությունը կարելի է ցույց տալ առանց դրանց։
